Rizik od krvarenja, koje u nekim slučajevima može imati i smrtni ishod, Evropljane čini
opreznijim pri preventivnom uzimanju aspirina. Milioni Amerikanaca svakodnevno posežu
za tim vidom zaštite od moždanog ili srčanog udara.
Više od veka nakon otkrivanja aspirina, svojstva tog medikamenta još iznenađuju lekare i farmaceute.
Tokom protekle decenije više studija pokazalo je da aspirin i drugi slični preparati sa
antikoagulantnim (smanjuju mogućnost od zgrušavanja) dejstvom mogu da pruže zaštitu
od bolesti poput demencije, raka creva ili dojke.
Ipak, najveću pažnju privukla je upotreba antikoagulanata u svrhe sprečavanja šloga i srčanog udara kod zdravih osoba srednjih godina.
Milioni ljudi u Sjedinjenim Američkim Državama starosti oko 40 godina na dnevnoj bazi uzimaju manje doze aspirina, od 75 do 150 miligrama.
Evropljani imaju nešto oprezniji pristup, pogotovo nakon što su stručnjaci počeli javnosti
da pružaju dokaze da uzimanje aspirina može izazvati ozbiljne neželjene efekte, naročito kod osoba koje su dobrog zdravlja.
Stručnjaci koji zastupaju stanovište da mala doza aspirina ima zaštitnu ulogu opravdavaju
svoj stav time što taj medikament smanjuje mogućnost lepljenja naslaga na krvne sudove, što je ključna komponenta pojave krvnih ugrušaka.
Osobe koje svakodnevno unose malu dozu verovatno će manje biti izložene riziku od sužavanja arterija – glavnog uzročnika srčanog napada i šloga.
Zaista, zbog tog svojstva aspirin je jedna od prvih stvari koje se daju pacijentima posle infarkta.
Međutim, baš to svojstvo da “razređuje” krv, aspirin, čak i u malim dozama, čini potencijalno opasnim jer može izazvati krvarenje.
Najblaži neželjeni efekti mogu biti krvarenje iz nosa ili iz manje rane nastale tokom brijanja.
Opasnost od fatalnog iskrvarenja
Stručnjaci upozoravaju da u ekstremnim slučajevima neželjeni efekti mogu biti i
smrtonosno obilno krvarenje abdomena, pa čak i mozga.
Iako uzimanje aspirina može smanjiti rizik od infarkta ili moždanog udara, rizik od pojave neželjenih efekata kod osoba svih starosnih grupa, mnogo je veći.
Istraživači Univerziteta u Oksfordu proučili su više od 20 obimnih studija koje su isticale pozitivan učinak redovnog unosa manjih doza aspirina.
Kod osoba koje su preživele srčani ili moždani udar nivo zaštitnog učinka je veoma visok, dok su kod osoba srednjih godina koje su dobrog zdravlja rezultati studija prilično diskutabilni.
Rizik od krvarenja u mozgu ili stomaku koji se javlja kod uzimanja aspirina premašuje dobrobit od smanjenja mogućnosti pojave infarkta ili šloga.
Terapija koja uključuje uzimanje aspirina mora biti strogo kontolisana od strane lekara, naročito ako su u pitanju pacijenti koji imaju povišen krvni pritisak, iako je to jedan od rizika pojave moždanog udara.
Takođe, osobe koje konzumiraju veće količine alkohola, oni koji uzimaju lekove protiv infekcija, oni koji imaju čir, kao i oni koji su imali hiruršku intervenciju skloniji su pojavi neželjenih efekata pri uzimanju čak i veoma malih doza aspirina tokom dužeg perioda.
Novo istraživanje pokazalo je da ljudi koji svakodnevno uzimaju aspirin imaju veći rizik za razvoj Chronove bolesti. Chronova bolest kronična je bolest karakterizirana upalom sluznice probavnog sustava, zbog čega nastaju simptomi protiv proljeva, bolova u trbuhu i malaksalosti. Smatra se da na 100.000 ljudi njih 27-106 boluje od ove bolesti.
Bolest je nešto češća u žena, a u prosjeku se javlja oko dvadeset i pete godine života. Sada su znanstvenici s britanskog sveučilišta University of East Anglia otkrili da ljudi koji svakodnevno tijekom godine ili više dana uzimaju aspirin imaju i povećan rizik za razvoj ove neugodne bolesti.
Tim istraživača ispitao je 200.000 ljudi u dobi od 30 do 74 godine iz Velike Britanije, Švedske, Danske, Njemačke i Italije.
Otkrili su da ljudi koji redovno uzimaju aspirin imaju gotovo pet puta veću vjerojatnost za razvoj Chronove bolesti no ljudi koji rijetko uzimaju aspirin.
Rezultate svoga istraživanja znanstvenici su predstavili na Tjednu probavnih bolesti, manifestaciji koja se održava u američkom gradu New Orleansu, a voditelj istraživanja dr. Andrew Hart s Medicinskog fakulteta na spomenutom sveučilištu rekao je da bi upotreba aspirina „mogla biti jedan od čimbenika koji utječu na razvoj ove uznemiravajuće bolesti“.
No, istraživači su istakli da bi ljudi trebali nastaviti uzimati aspirin, budući da je ukupni rizik za razvoj Chronove bolesti i dalje „vrlo mali“.
